جلد پشتی
داخل رو نگاه کنید

آنگاه 4، خیابان انقلاب ؛ خیابان کتاب

چاپ دوم، خیابان انقلاب ؛ خیابان کتاب

آنگاه چهار؛ خیابان انقلاب، خیابان کتاب

«خیابان انقلاب، قدیمی ترین محور شرقی و غربی شهر تهران؛ در آغاز، پایانی بود بر خندق ناصری و امروز به مدد حضور و شكل گيری مراکز مهمی چون دانشگاه تهران، دبیرستان البرز، پارک دانشجو، تئاتر شهر، تالار رودکی و تقاطع مهم چهارراه وليعصر نقش ویژه ای در خاطره ی قرن گذشته ی ما ایفا می کند. تأسيس و حضور دانشگاه تهران و دیگر نهاد های علمی – آموزشی و کوچ و سكنای کتاب فروش ها با آرا و عقاید گوناگون، از یک سو چهره ی دیگری به خيابان انقلاب داده، و از سوی دیگر  تظاهرات  و راهپیمایی هایی که به پیروزی انقلاب منجر شد. همچنیخ راهپیمایی ها و تج مع های این سال ها، انقلاب را به محل بروز کنش اجتماعی و مدنی بدل کرده است.»

این چند سطر پاراگراف ابتدایی سرمقاله شماره چهارم آنگاه است که چرایی پرداختن به خیابان انقلاب را از زبان سردبیر بازگو کرده است. موضوعی سهل و ممتنع؛ چراکه اهمیت آن تقریبا بر همگان آشکار است و اما شاید دلایل آن کم­تر کالبدشکافی شده­اند.

مطلب نخست از فهرست این شماره را حسین شهرابی، نویسنده و مهندس معماری و شهرسازی، نوشته است تا با نگاه یک مهندس به فیزیک خیابان انقلاب و جایگاه و تغییر و تحولات آن در گذر زمان همراه شویم. مسعود شفیق در مطلبی دیگر با عنوان ” خندق مدرنیته و خیابان انقلاب” بافت تاریخی این خیابان و مسیرهای منتهی به آن را در تهران قدیم پیش از انقلاب و پس از آن به خوبی مانند یک کروکی ترسیم کرده است. در کنار فیزیکالیته این خیابان، نام آن مسئله پیچیده­ای است، نمی­توان ارتباط میان هویت این خیابان را با این نام­گذاری انکار کرد؛ مریم پالیزبان در یادداشتی به همین نام­گذاری پرداخته است.

“انقلاب در خیابان انقلاب” نیز تیتری است که برای چاپ عکس­های چند عکاس مشهور مانند کامران شیردل از روزهای انقلاب 1357 در این خیابان، انتخاب شده است. تصاویر گویایی و وزن بیشتری در این شماره دارند. علاوه بر این ­ها، خود رابطه خیابان و انسان در جامعه موضوعی است که انگاه نگاهی نیز به آن داشته است. این موارد در نوشته مریم غلامی که به وضعیت امروز خیابان انقلاب از نقطه نظر شهرسازی و فضای شهری جاری آن پرداخته تکمیل شده است.

پررنگ ترین متریال این خیابان یعنی کتاب­ها، موضوعی است که از چندین وجه به آن نگاه شده است. سید فرید قاسمی، نویسنده و پژوهشگر حوزه مطبوعات، از تاریخ حضور کتاب­فروشی ها در خیابان انقلاب و گسترش و پراکنده شدن این مغازه­ها در سال­های اخیر نوشته است. درواقع هریک از کتاب­فروشی­های قدیمی این خیابان تاریخ و داستانی دارند. فاتح صهبا به سراغ یکی از مهمترین ها و برترین ها رفته است و در یک تک­نگاری دقیق از سیدعبدالغفار طهوری، صاحب این کتاب­فروشی و کتابخانه نوشته است. کتاب­های ممنوعه که به شکل افست در خیابان انقلاب رایج اند نیز هویتی دیگر دارند. علی امیرریاحی سیری دقیق از حضور کتاب­های ممنوعه در بازار را بازگو کرده است.

مکان­های دیگری به جز کتاب فروشی­ها در این خیابان حضور پررنگی دارند. مانند تالار ایران، تئاترشهر، مرکز تئاتر مولوی و کافه­ها و سینماهای خیابان انقلاب. البته لازم به ذکر است که دانشگاه تهران به دلیل اهمیت و گستردگی­ای که دارد، در این شماره مطلبی را به خود اختصاص نداده است، چرا که سردبیر معتقد است که این خود یک پرونده جداگانه می­طلبد و تنها یک مقاله­ با محوریت دانشکده هنرهای زیبا به شکلی مستقل از دانشگاه تهران و موقعیت­اش در خیابان انقلاب چاپ شده است. در کنار این موضوع، تاریخچه و چگونگی شکل­گیری مدرسه البرز و ارزش و اهمیت آن نیز مطلبی مبسوط به خود اختصاص داده است.

اما گفتگوی علی رفیعی و ابراهیم حقیقی درباره تئاتر شهر که در میانه خیابان انقلاب قد علم کرده است، حق را درباره این بنا و حیات­اش ادا کرده است و گفتگو با پرویز تناولی در خصوص مجسمه­های تئاتر شهر نیز ماجراهایی را روشن کرده است. آگاهی از تغییر کاربری برخی مکان­ها و ساختمان­های این خیابان نیز جالب توجه است.

از مجموعه­های تصویری این شماره، می­توان به عکس­های علی سلطانی اشاره کرد. این مجموعه که “مردمان خیابان انقلاب” نام دارد، شامل عکس­هایی از آدم­های حاضر در خیابان انقلاب، به همراه یکی دو جمله توضیح یا اطلاعاتی مختصر از آن­ها است.

آوردن پوستری از کوروش شیشه­گران که در آن خیابان شاهرضا (انقلاب) را کلکسیونی از آثار هنری یا یک اثر هنری نمایش داده است، به مانند گزارشی از وجود تمام مراکز و فعالین هنری پرسه­زن در این خیابان عمل کرده است.

به جز مکان­ها، همین پوسترها و گرافیک ها و تابلوی مغازه­های خیابان نیز به عنوان عناصر تاثیرگذار و زنده خیابان انقلاب مورد بررسی نویسندگان آنگاه بوده است. از گرافیتی­های روی دیوار تا تابلوهای مرتضی آکوچکیان تا نشان های ناشران حاضر در خیابان.

به جز مقالاتی که موضوعات چنینی را در این شماره پوشش داده­اند، طبق روال، یادداشت­ها و روایت­های شخصی­ هم پیرامون خیابان انقلاب وجود دارد و روشنک هادیان، مونا نجفی­زاده، سعید رفیعی­منفرد، حسین گنجی، اصغر همت، سارا ثابت، علی نیلی، وحید لطفی­منش، معراج قنبری، آستیاژ ضیایی، آران جاویدانی، فرزانه قبادی، مینا بزرگمهر، هادی آقاجانزاده، علیرضا قاسم­خان، هاجر رزم­پا، آرش حسن­پور، محمدرضا بهزادی، رضا درمیشیان، علی خدایی، امیرحسین خورشیدفر، میلاد اسلامی­زاد، ایرج اسکندری، بنوشه فرهت، سیدهادی طباطبایی، رامین مستقیم، سعید باباوند، لیلا نصیری­ها، فرزاد مقدم، محمد طلوعی، زانیار بلوری، رعنا صفاری، امین بهرامی، داوود ارسونی و سارا کلانتری نیز برای آنگاه خیابان انقلاب نوشته­اند.

وزن580 گرم
ابعاد17 × 2 × 24 سانتیمتر
وزن580 گرم
ابعاد17 × 2 × 24 سانتیمتر
تعداد صفحه

240

تاریخ انتشار

پاییز 1400

نویسنده

فصلنامه فرهنگی هنری آنگاه

ناشر

آنگاه

نقد و بررسی

هیچ دیدگاهی هنوز نیست.

اولین نفری باشید که نظر می دهید “آنگاه 4، خیابان انقلاب ؛ خیابان کتاب”

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *