آنگاه 2، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

آنگاه دو؛ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
آرش تنهایی، سردبیر، ضرورت اختصاص دادن دومین شماره مجله آنگاه را به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، دو کلیدواژه مهم میداند؛ استقلال و آزادی. او معتقد است که حضور در کانون این دو اصل را به او یاد داده و این ناشی از فضای کانون و مدیون مربیهای آن است.
برای روشن شدن اهمیت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برای کسانی که با آن آشنا نیستند، در اولین مطلب از فهرست، مرجان چرخچی مدخل کانون را در دانشنامه ایرانیکا، ترجمه کرده است. این مدخل به هشت بخش تقسیم شده است که تاسیس کانون، کتابخانهها، نشر کتاب، جشنواره بینالمللی فیلم، ساخت فیلم، تولید صدا و موسیقی، مرکز آموزش هنرهای تجسمی و شرح مختصری از فعالیتهای کانون در سال-های 1979 تا 2009 را در بر میگیرد.
محمدرضا اصلانی، سینماگر و پژوهشگر حوزه هنر، در مقالهای، ساز و کار کانون را به عنوان یک الگوی مدیریت فرهنگی بررسی کرده است و ناصر فکوهی، مدیر موسسه انسانشناسی و فرهنگ، درصدد توضیح ارتباط کانون با مسئلهای تحت عنوان کژفهمی در امر فرهنگ برآمده است. این مقاله نوعی آسیبشناسی روند کاری کانون است.
یکی از واضحترین دستاوردهای کانون، در زمینه تئاتر بوده است. در این خصوص علی امیرریاحی مطلبی از دان لافون، موسس گروه تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ترجمه کرده است که میتوان در آن از زاویه دید دان لافون، اوضاع فرهنگی ایران را در زمان تاسیس گروه تئاتر کانون و روند تاثیرگذاری آن، نقش کسانی چون لیلی امیرارجمند، موسس کانون و شیوه مدیریت و پیشبرد برنامههای گروه تئاتر کانون را مشاهده کرد. در مطلبی دیگر، جواد عاطفه، بازیگر و کارگردان تئاتر، از گروههای تئاتری بزرگسال و از حضور کسانی مثل بیژن مفید در کانون و پیوست با کارگاه نمایش نوشته است.
لیلی گلستان روایت خود از کانون را چنین به پایان میبرد که «حالا باید افسوس بخوریم که این کانون (با وجود سعی بسیاری که می کنند) آن کانون نشد؛ و با این همه قوانین و خلقیات سلیقه ای دست وپاگیر، امیدی هم به «آن» کانون شدنش نیست.» روایت متاخرتر مربوط به محمد طلوعی داستان نویس است. او در یادداشتی از آدمهایی گفته است که در کانون باهاشان مواجه شده است. امیر اثباتی نیز خاطرهای از یک بعدازظهر در کانون نوشته است که به دنبال اخراج تعدادی از مربیان کانون، دانشجویان دانشکده هنرهای زیبا دست به تحصن زده بودند.
جو و کارکرد کانون در شهرهایی غیر از تهران نیز از نگاه پنهان نمانده است و در سه مطلب به طور جداگانه به کانون در تبریز، کانون اصفهان و کانون زاهدان پرداخته شده است.
اما در کنار مقالات تخصصی، گفتوگوها در این شماره اهمیت ویژهای دارند. چرا که بخش زیادی از چیستی کانون در مرور خاطرات و پیش کشیدن صحبتهایی از روزگار درخشان کانون پرورش فکری نهفته است. گفتوگو با بهروز غریبپور و فعالیتهای او در زمینه تئاتر عروسکی نمونهای از این مرورها است.
در میان هنرمندان بزرگی که عمر فعالیتشان به کانون پرورش فکری میرسد، نامهایی چون ناصر تقوایی، فیروز شیروانلو، عباس کیارستمی، کیومرث پوراحمد، ابراهیم فروزش، علیاکبر صادقی، غلامرضا امامی و مصطفی رحماندوست جزو کسانی هستند که در این شماره یا دربارهشان نوشته شده و یا گفتوگویی با آنان ترتیب داده شده است.
در کنار تئاتر، موسیقی کانون نیز مورد توجه و بررسی امید انارکی قرار گرفته است و رسول رخشا، به سراغ پروژه صدای شاعر در کانون رفته است؛ حرکتی که خوانش شعر توسط یک شاعر و ترکیب آن با موسیقی را آغاز کرد.
آرم یا نشان کانون، یعنی همان مرغک کانون که روی جلد این شماره آمده است، از موضوعات جذاب و مورد بررسی هنرمندان تجسمی است که معراج قنبری بدان پرداخته است. او در یادداشتی ابتدا درباره محمد پولادی، طراح نشان مرغک کانون گفته و سپس درباره خود این نشان نوشته است و فرزاد مقدم در یادداشتی دیگر از مفاهیمی که این برند در گذشته و امروز تداعیگر بوده نوشته و سعی در مقایسه و بررسی این دو داشته است. به جز برند کانون، گرافیک و طراحی گرافیک در کانون نیز مانند تئاتر و موسیقی، هویتی مورد توجه دارد که بدان نیز پرداخته شده است. این موضوع حتی در طرح زدن روی کتابخانههای سیار که استارت آن از آتلیه گرافیک کانون شروع شد نیز خودش را نشان میدهد. ابراهیم حقیقی در یادداشتی کوتاه از این تجربه گفته است.
در کنار گرافیک، اسماعیل عباسی در گفتوگویی از ورود اتفاقیاش به کانون و عکاسی در آن اتمسفر تعریف کرده است.
محسن هجری، مهدی سیفی، مهدی صالحیاقدم، امیرحسین سیادت، محمد فدایی، مرتضی آکوچکیان، سجاد باغبانماهر، محمد شمس، رومینا آغنده، رسول نظرزاده،آرش تنهایی، محمدعلی طالبی، خاطره خدایی، سعید باباوند، سعید نوری، کامبیز مشتاقگوهری، سیدامیر سقراطی، علی بختیاری، شهروز مهاجر، فاتح صهبا و داوود ارسونی از دیگر نویسندگان این شماره هستند.